Kortgeleden nog weer de film ‘The bucket list’ gezien. Twee mannen, die samen in het ziekenhuis liggen en beide ongeneeslijk ziek blijken te zijn. Zij maken een lijst van dingen die ze nog zouden willen doen voordat ze sterven (‘kick the bucket’) en gaan daarmee samen op pad. De ene is steenrijk en maakt dus alles mogelijk. De andere is niet rijk in materiële zin, maar is wel menselijker en bovendien gelovig. Dit laatste is voor de rijke man onbegrijpelijk. Eén van de gesprekken over het onderwerp geloof eindigt met een opmerking van de niet – rijke, Morgan Freeman: ‘Misschien zit je verstand je wel in de weg’. Waarmee bepaald niet wordt verondersteld, dat geloven alleen iets voor de dommen is. En terecht.
We hebben, niet zo lang geleden, de discussie weer gehad in Nederland. Reacties in de trant van: Hoe kan een wetenschapper gelovig zijn?
De fout, die wordt gemaakt en waar ook de man in de film op wijst, is dat aan het verstand het grootste en het enige belang wordt toegekend. Belangrijk is het. We worden uitgenodigd om van de Heer te houden ook met ons ‘volle verstand’. Maar er is meer. Niet alleen tussen hemel en aarde, maar ook in ons. Zo kan een mens bijvoorbeeld met zijn verstand niet bij veel zaken waar zijn gevoel diep door wordt geraakt. En dat wil dan niet zeggen, dat die ‘gevoelszaken’ niet van belang of niet waar zouden zijn.
Iemand reageerde op een van deze stukjes met de opmerking dat het geloofsleven toch eigenlijk simpel is. Niet simpel in die zin, dat er weinig of geen verstand voor nodig zou zijn. Maar simpel in die zin, dat het niet echt moeilijk te begrijpen is waar het om gaat. Natuurlijk, het wel of niet bestaan van God kan een forse hobbel vormen. Wie daar meer over wil lezen kan het boek ‘Verrast door vreugde’ van C.S. Lewis te pakken. Om maar iets te noemen. Maar voor het overige, gaat het er haast om te accepteren dat liefde niet te begrijpen is. Zeker niet de liefde waarmee God van ons en van deze wereld houdt. Wie langs die weg het hart een plaats geeft, naast het verstand, staat in de ruimte waarin God zich bekend kan maken.
Maar goed, simpel in de betekenis van probleemloos is het geloven niet. Soms denk ik zelfs dat het lastiger wordt naarmate je er langer mee bezig bent. Aan de ene kant is er het gevaar van slijtage, van gewenning (een bedreiging voor elke relatie). Aan de andere kant blijven de vragen komen. Vragen waar dikwijls geen antwoord op is te vinden, maar die hanteerbaar moeten worden door vertrouwen.
Je verstand kan je in de weg zitten. Stel dat je verliefd wordt en je gaat alle mogelijke redenen bedenken waarom dat niet verstandig is. Geloof maar, dat de kans groot is dat de vlam dooft. Soms is dat goed, wanneer je bijvoorbeeld al gebonden bent. Maar je kunt ook lelijk de boot missen.
