Soms blijft een verhaal hangen. Zoals bij mij de anekdote over dat meisje dat met haar ouders de eenjaarlijkse kerkgang maakte. Toen zij hoorde wat er werd voorgelezen, over dat kindje en Betlehem, klonk haar stem luid en duidelijk: ‘Dat verhaal ken ik al’.
Het is het gevaar van traditie en van rituelen, dat zij roestig worden of gaan slijten. We blijven de dingen herhalen, maar weten niet zo goed meer waarom we dat doen. En we beleven zeker nog wel het nodige aan de gebeurtenis die plaatsvindt, maar of de bron van die gebeurtenis, de oorsprong, ons nog iets zegt of ons nog iets doet is een ander verhaal. Dat vraagt onderhoud; dat vraagt bezinning, zodat er van daar uit beleving kan ontstaan.
Om de komst van het Kind te kunnen vieren, hebben we de periode van Advent gehad. Een aanloop van weken, naar die grote dag. En groot is die dag.
Zelf heb ik, naast de verhalen van Matteüs en Lucas, ook een paar apostelen nodig om bij de les te blijven. Petrus en Paulus. Petrus, met zijn opmerkingen dat Jezus in zijn lichaam alles wat ons van God en van elkaar vervreemdde het kruishout heeft opgedragen. En Paulus, met zijn mijns inziens prachtige omschrijving van wat het voor Jezus betekende om één van ons te worden. Filippenzen 2, vanaf vers 8. Wanneer ik dat lees en de tijd neem om het tot mij door te laten dringen, krijgt het verhaal van de stal en de kribbe zoveel diepte. Dat raakt me, op weer een heel andere manier dan de haast romantische beschrijving van de gebeurtenissen in Bethlehem en in de velden van Efrata. De komst van het Kind, de agressie die er door wordt losgemaakt, bij Herodes en later bij zoveel anderen, loopt uit op het lijden van ‘de Man van smarten’. En hij wist wat hem te wachten stond. Hij verdroeg het onbegrip van zijn leerlingen, zelfs het verraad.
En dat alles begint dan bij die jonge vrouw uit Nazaret, die haar fiat geeft wanneer de engel Gabriël haar aanspreekt. En je ziet ze gaan, dat stel mensen, van Nazaret naar Betlehem, bijna het hele land door, terwijl zij hoogzwanger is. Het is een prachtverhaal. Zonder meer al. Maar er is zoveel meer. Het fiat van Maria, leidt tot de scheppingsdaad van God. Zoals hij alles schiep door zijn woord, zo schept hij leven in Maria’s schoot. Bespaar mij de verhalen over Jozef als biologische vader. Of over een verkrachting door een Romeinse soldaat. Verhalen die in de gang van de eeuwen telkens weer de kop opsteken. Als God spreekt … dan gebeurt wat hij wil dat er gebeurt. Zo begint al de geschiedenis van deze wereld in het Genesisverhaal.
Zoals de Geest zweeft over de chaos, zo komt deze over Maria: ‘… de kracht van de Allerhoogste zal je als een schaduw bedekken’.
Waar God werkt ontstaat leven en hoop. Daarom blijft het gaan om een verhaal vol verrassing, hoe vaak je het ook hoort.
