Ook een aardige vraag voor het begin van een nieuw jaar: ‘Waar sta je voor?’

 

In ons dorp werd kortgeleden gevierd dat 150 jaar geleden werd begonnen met christelijk onderwijs. Ik ben er over gaan lezen. Allereerst in ‘Een rusteloos leven’. Een boek over een gedreven onderwijzer, Berend Westera. Deze man heeft destijds  door zijn inzet heel veel bereikt voor de kinderen in dit dorp. Wat me vooral opviel in de hele geschiedenis van de scholen was de spanning tussen hen die een duidelijk doel voor ogen hadden en de mensen die zich niet al te druk wilden maken. Nu weet ik ook wel, dat principes kunnen leiden tot fanatisme. Maar ik denk niet, dat zoiets in dit geval speelde. Het ging, zoals een dominee zei in 1913, om ‘het opvoeden van kinderen tot dienaren van de Heer’. En het christelijk onderwijs moest zijn ‘tot heil van kinderen en bovenal tot ere Gods’.

 

Al lezende, kwam de herinnering boven aan een middag met docenten van een school in het noorden van ons land. Samen met een zoon was ik uitgenodigd om het nadenken over de identiteit van de school aan te zwengelen. Boeiend was dat. Vooral omdat de twee oudste docenten vonden dat alles goed liep en dat de christelijke identiteit duidelijk genoeg uit de verf kwam. De jongere docenten daarentegen vroegen dringend om duidelijkheid. ‘Wie zijn wij? Waar staan we voor?’  Haast schokkend was het dat een van de ouderen op een gegeven moment uitriep dat hij ontslag zou nemen wanneer de school aanwijzingen zou gaan geven met betrekking tot het vormgeven van de christelijke identiteit.

 

Vroeger was het wellicht eenvoudiger. Het schoolbestuur

 

bestond uit kerkleden, een dominee vaak en een aantal notabelen. Mensen, die elkaar kenden en nogal eens ook naar dezelfde kerk gingen. Dat is grondig veranderd. Het werd zakelijker. Schoolverenigingen werden opgeheven. Stichtingen namen het roer over. En de kerkelijke betrokkenheid veranderde soms of verdween. Misschien ook wel, omdat het kerkelijk erf veranderde, versplinterde. Het is bijvoorbeeld niet meer zo gemakkelijk om op school aan de kinderen een lied te leren dat ’s zondags dan in de kerk kan worden gezongen.

 

Het kan anders, maar dat vraagt persoonlijke betrokkenheid van de leerkrachten. Ik weet van een school in Apeldoorn die bekend staat als helder en duidelijk christelijk. Zonder fanatisme, maar met liefde en overtuiging. Daar wordt bijvoorbeeld afscheid genomen voor een vakantie of van kinderen uit groep 8 met een door de hele school gezongen zegenlied.

 

Wat ooit voor ogen stond was de eenheid in geloofsopvoeding van school en gezin. Wil je dat nu bereiken – al zal het anders zijn dan toen – dan vraagt dat om duidelijkheid van school en ouders ten aanzien van de betekenis van het volgen van Jezus. Vandaar mijn vraag: ‘Waar sta je voor?’

 

Veel scholen houden zich wel regelmatig bezig met de vraag naar de christelijke identiteit, maar wat daarna? Hoe vul je in?

 

Onze tijd heeft het hard nodig dat jong en oud geholpen worden om te verstaan wat christen – zijn betekent.