Iets overgehouden van het Pinksterfeest? Meer zicht op waar het allemaal om draait? Om wie of wat het gaat? ‘De grote onbekende’. Het is een van de bijnamen, die in de loop van de tijd zijn gegeven aan de Geest van God, de heilige.
Pinksteren is in de beleving van velen het meest vage feest. Kerst en Pasen, daar zijn duidelijke beelden bij. Een baby, een leeg graf. Maar Pinksteren? Tongen als van vuur, het spreken van een taal die men nooit heeft geleerd. Wat moet je er mee?
Toch zou je Pinksteren de afronding kunnen noemen van Kerst, Pasen en Hemelvaart. En wat is een zaak zonder afronding?
Voor Jezus was de gebeurtenis van Pinksteren van groot belang. Door de komst van de heilige Geest bleven zijn leerlingen niet als wezen achter, zei hij. Ze zouden kracht ontvangen om zijn getuigen te zijn. Dus: om het werk te kunnen doen waar hij hen voor geroepen had, waar zij voor bestemd waren. De apostel Paulus werkt het effect van de komst van de Geest verder uit. Hij wijst op de gaven die gelovigen krijgen. Je zou dat het gereedschap kunnen noemen dat wij nodig hebben om Gods werk te doen. En vergeet niet wat Paulus schrijft in Galaten 5. Daar gaat het over de ‘vrucht van de Geest’. Wat betekent dat anders, dan dat door de aanwezigheid van de heilige Geest in ons leven, wij vernieuwd kunnen worden. Meer mens worden zoals God ons bedoeld heeft.
Maar raadselachtig is het. De Kerk spreekt al eeuwen lang over de Drieenige God: Vader, Zoon en heilige Geest. Drie en toch Een. Betekent dit, dat we deze ene God op drie verschillende manieren kunnen ontmoeten? Zoals je als mens dochter, echtgenote en moeder kunt zijn? Drie en toch een? Ik vrees, dat er nooit een afdoende beeld is te geven bij de vraag naar God. Misschien is dat maar goed ook. We kunnen immers lelijk vastlopen wanneer we het in ons hoofd halen om een statisch beeld te bedenken van God. Hij zegt ons ook om dat niet te doen.
Toch wil je wel een beetje weten hoe het nu eigenlijk zit. Kun je dan verder komen dan: de Vader heeft ons geschapen, in de Zoon is God mens geworden om ons te bevrijden en door de Geest worden wij opnieuw geboren, hoe oud we ook zijn. Opnieuw geboren, dat wil zeggen dat we veranderen, dat we gaandeweg gevormd worden als leerlingen van Jezus.
Vanuit de bijbel kun je moeilijk spreken over de Geest als ‘wat’. Dat betekent niet dat de Geest een individu zou zijn, zoals we ons God ook niet moeten voorstellen als mens. Maar het betekent wel, dat ‘de Geest, net als de Vader en de Zoon, en in onlosmakelijke samenhang met Hen, persoonlijk handelt’ (zo schrijven Van den Brink en Van der Kooi het in hun Christelijke Dogmatiek).
Van wezenlijk belang lijkt mij, dat wij ons niet verliezen in de vragen, maar dat we zoeken naar het hoe en wat van de uitnodiging ‘Word vervuld’.
