Hoe zit het met de aanwezigheid van Jezus?
‘Ik ben bij jullie’, zei hij, voorafgaande aan de Hemelvaart. En: ‘Ik laat jullie niet als wezen achter’.
‘Maar het zou zoveel gemakkelijker zijn om het te geloven, wanneer we hem konden ontmoeten’, heb ik nogal eens mensen horen zeggen.
Hoe verhouden die twee uitspraken zich tot elkaar? Kunnen ze allebei waar zijn?
Hem ontmoeten, leidt zeker niet altijd tot geloven. Dat is wel duidelijk geworden in de tijd dat Jezus in Israël rondliep. Maar stel, dat het toch nog mogelijk was. Stel, dat je naar Jeruzalem kon reizen om hem te zien en te horen. Het klinkt misschien oneerbiedig, maar wat voor een poppenkast zou dat worden? En wanneer die nabijheid voorwaarde werd voor geloven, dan zou het christen – zijn dus vooral iets worden voor wie zich een dergelijke reis kon veroorloven.
Jezus had een andere oplossing toen hij zijn leerlingen vroeg om ‘alle volken tot zijn leerlingen te maken’.
Daarom werd het Pinksteren. De komst van de heilige Geest, de dynamische kant van God. Het ontvangen van de Geest van God is een gebeurtenis die het leven van de ontvanger verandert. Voor de ene mens een groeiproces, voor de andere een ingrijpend moment. Door het uitdelen van zijn Geest, maakt Jezus zijn volgelingen tot mensen die in deze wereld mogen rondlopen als zijn vertegenwoordigers. Paulus, de apostel, stelt in een van zijn brieven zelfs dat de ontvangers tempels zijn, waar God in woont. Dichterbij kan God toch niet komen?
Hoe zoiets werkt, vind ik moeilijk te omschrijven. Mijn eigen ervaring is, dat het een zaak is die begint met zoeken en vragen. ‘Wordt vervuld met de Geest’, schrijft Paulus. Daar zit iets in van een opdracht. Maar hoe word je vol van wat God geeft? Misschien is ook hier het aloude schema van toepassing: ellende, verlossing, dankbaarheid.
De ellende is dan het ontdekken van gemis. Wat je ook van je leven aan goeds kunt maken, er blijft een onvervuld verlangen. ‘Menselijk tekort’ wordt het vaak genoemd buiten de kerk, in de literatuur bijvoorbeeld. Blaise Pascal noemde het in de 17e eeuw al ‘een leegte, die alleen kan worden gevuld door Jezus’. Vanuit het gemis ga je op zoek naar de werkelijkheid van God. Dat zoeken loopt langs de lijn van de ontdekking dat je vergeving nodig hebt, verzoening met God en (dan ook) met mensen. Dat is verlossing. Wie de noodzaak van vergeving erkent en er om vraagt, wordt – zoals de evangelist Johannes dat beschrijft – opnieuw geboren. Bij deze nieuwe start hoort het gebed om de Geest. Dat doe je zelf, telkens weer. Het kan ook beginnen doordat iemand je zegent en met je bidt om vervulling. Ook dan zul je merken, dat het nodig is om jezelf met Gods hulp steeds weer op het goede spoor te zetten. Gelovig en dienend leven. Een dankbaar leven, dat door Gods Geest zicht geeft op wie God voor jou en voor de wereld is. Door Pinksteren, wordt de Levende van Pasen realiteit voor ons.
